Thời tiết mưa lạnh là điều kiện thuận lợi để bệnh viêm khớp xuất hiện và phát triển. Trong y học cổ truyền, các bệnh về khớp nói chung nằm trong phạm vi chứng nhiệt, có nhiều nguyên nhân gây bệnh, trong đó có 4 yếu tố chủ yếu. Vào mùa lạnh, gió, rét thấp là nguyên nhân chính dẫn đến viêm khớp.
Khi mắc các bệnh này, ngoài việc sử dụng các loại thuốc tiêu viêm, ật lý trị liệu hiện đại thì các biện pháp y học cổ truyền như sắc thuốc, châm cứu, uống trà thảo mộc cũng rất hiệu quả. Trong bài viết này, xin giới thiệu với độc giả một số công thức trà thảo mộc phòng ngừa bệnh khớp mùa lạnh, có thể dùng để điều trị dự phòng, tái phát và hỗ trợ điều trị bằng các loại thuốc khác trong thời gian mắc bệnh.
Nguyên nhân bệnh viêm khớp
Bệnh viêm khớp bao gồm nhiều loại khác nhau, mỗi loại sẽ có nguyên nhân riêng tuy nhiên có thể chia thành hai nhóm nguyên nhân sau:
- Các nguyên nhân tại khớp: thường gặp như viêm sụn, thoái hóa, bào mòn sụn khớp, nhiễm khuẩn tại khớp, chấn thương khớp..
- Các nguyên nhân ngoài khớp: thường gặp do các rối loạn chuyển hóa bất thường hệ thống miễn dịch gây tổn thương các thành phần trong khớp (bệnh viêm khớp dạng thấp) các tình trạng này làm ảnh hưởng tới hoạt động và cấu trúc của khớp từ đó gây viêm khớp.
Triệu chứng của bệnh
Dấu hiệu của viêm khớp tùy thuộc vào vị trí khớp viêm và loại viêm khớp, các triệu chứng cảnh báo bạn có thể bị viêm khớp bao gồm:
- Đau khớp, có thể đau khi vận động hoặc ngay cả khi không vận động.
- Hạn chế tầm vận động của khớp, hầu hết các trường hợp hạn chế có kèm theo đau tuy nhiên cũng có thể có hạn chế đơn thuần.
- Sưng và cứng khớp: thường gặp trong các bệnh lý viêm khớp cấp tính.
- Viêm tại chỗ hay vùng xung quanh khớp.
- Đỏ vùng da quanh khớp.
- Lạo xạo khi cử động các khớp, thường gặp và buổi sáng.
- Các triệu chứng ngoài khớp kèm theo có thể có như: sốt phát ban hoặc ngứa, khó thở, gầy sút cân..các triệu chứng này cũng có thể là dấu hiệu của bệnh khác.
Trà dược chữa viêm khớp hiệu quả
Bài 1
- Thổ ngưu tất (rễ cỏ xước) 30g, kê huyết đằng 30g. Hai vị tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 30 phút có thể dùng được, uống thay trà trong ngày.
- Công dụng: thanh nhiệt khứ thấp, hoạt huyết thư cân, dùng cho bệnh viêm khớp có dấu hiệu sưng nóng. Trong bài, thổ ngưu tất vị đắng chua, tính bình, có công dụng hoạt huyết hoá ứ, trừ thấp lợi niệu, thanh nhiệt giải độc; kê huyết đằng vị đắng, tính ấm, có công dụng hoạt huyết bổ huyết, thư cân hoạt lạc.
Bài 2
- Thổ phục linh 40g, uy linh tiên 30g, phòng kỷ 10g. Các vị tán vụn, mỗi ngày lấy 30g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 30 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày.
- Công dụng: trừ thấp hoạt lạc, giải độc giảm đau, dùng cho bệnh viêm khớp có triệu chứng đau cố định, tại chỗ nề nhẹ. Trong bài, thổ phục linh vị ngọt, tính bình, có công dụng giải độc, trừ thấp, lợi quan tiết; uy linh tiên vị cay mặn, tính ấm, có công dụng trừ phong thấp, thông kinh lạc và giảm đau; phòng kỷ vị cay đắng, tính lạnh, có công dụng trừ phong thấp, lợi niệu giảm đau.
Bài 3
- Sinh địa 50g, khương hoạt 30g, độc hoạt 30g, kê huyết đằng 40g. Đương quy 30g, thiên ma 20g, ngưu tất 20g, tỳ giải 20g. Tất cả sấy khô tán vụn. Mỗi ngày lấy 20 – 30g hãm với nước sôi trong bình kín. Sau 30 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày, người uống được rượu có thể pha thêm chút ít hoàng tửu thì càng tốt.
- Công dụng: khu phong trừ thấp, hoạt huyết giảm đau, dùng cho bệnh viêm khớp lâu ngày, khí huyết suy nhược, các khớp có biểu hiện viêm dính và biến dạng. Trong bài, sinh địa và đương quy có tác dụng tư âm bổ huyết; khương hoạt trừ phong thấp nửa trên, độc hoạt trừ phong thấp nửa dưới cơ thể; ngưu tất và kê huyết đằng hoạt huyết bổ thận; tỳ giải thải thấp qua đường tiết niệu.
Bài 4
Dâm dương hoắc 30g, uy linh tiên 30g. Xuyên khung 30g, nhục quế 30g, ké đầu ngựa 30g. Tất cả tán vụn, mỗi ngày lấy 30 – 40g hãm với nước sôi trong bình kín. Sau 30 phút có thể dùng được, uống thay trà trong ngày. Có thể pha thêm một chút rượu thì càng tốt.
Bài 5
Hoàng kỳ 10g, quế chi 4,5g, bạch thược sao 7,5g. Ngũ gia bì 6g, gừng tươi 2 lát. Các vị thái vụn hãm với nước sôi trong bình kín. Sau 20 phút có thể dùng được, uống thay trà trong ngày.